Tak zwany Polski Ład 2.0, który zaczął obowiązywać od 1 lipca był kolejną dużą zmianą dotyczącą zasad rozliczania składki zdrowotnej w 2022 roku. W dzisiejszym artykule przedstawiamy najważniejsze z punktu widzenia przedsiębiorcy zmiany.

Wraz z początkiem półrocza nie zmieni się zasada, zgodnie z którą sposób obliczania składki jest zależny od wybranej formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zmieni się jednak to, że w niektórych przypadkach część składki zdrowotnej odliczyć będzie można od dochodu, co z kolei zmniejszy należny do zapłacenia PIT.

Skala podatkowa

Osoby, które wybrały skalę podatkową jako formę opodatkowania nie będą cieszyć się w drugim półroczu prawem do odliczenia zapłaconych składek od dochodu. Na otarcie łez ustawodawca obniżył jednak wysokość stawki podatku w pierwszym progu podatkowym ( od 30.000zł do 120.000zł dochodu) z 17% do 12%. Oznacza to, że chociaż dla tych osób wysokość należnej składki zdrowotnej się nie zmieni, to osoby, które zarabiają powyżej 120.000 rocznie mogą liczyć na roczną oszczędność w wysokości 4.500zł, gdyż pomimo tego, że nowelizacja obowiązuje od 1 lipca, to stawka 12% będzie miała zastosowanie do dochodu z całego roku.

Miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne osób rozliczających się według skali podatkowej nie zmieni się więc z początkiem lipca i wynosić będzie 9% dochodu z działalności gospodarczej uzyskanego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka. Dochód ten obliczyć należy w przedstawiony poniżej sposób.

1) Dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym jest ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami a poniesionymi kosztami ich uzyskania.

2) Dochód ustalony w sposób, o którym mowa w pkt 1, jest pomniejszany o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

3) Dochód za kolejne miesiące ustala się jako różnicę między sumą przychodów, osiągniętych od początku roku, i sumą kosztów uzyskania tych przychodów, poniesionych od początku roku.

4) Dochód ustalony w sposób, o którym mowa w pkt 3, jest pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach. Dochód nie jest jednak pomniejszany o składki, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;

Zarówno przychód jak i koszt uzyskania przychodu rozumieć należy w tym przypadku zgodnie z ich definicjami z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tak obliczona miesięczna składka nie może być jednak niższa niż 9% minimalnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym, a więc w roku 2022 nie może być niższa niż 270,90zł.

Podatek liniowy

Osoby, które zdecydowały się wybrać podatek liniowy jako formę opodatkowanie PIT-em, płacą składki zdrowotne na zasadach podobnych do opisanych powyżej, które płacą osoby rozliczające się według skali podatkowej. Pamiętać należy jednak o kilku istotnych różnicach. Stawka, według której obliczamy należną składkę nie wynosi 9% a 4,9%, a więc jest niemal o połowę niższa. Oprócz tego rozliczając się wg podatku liniowego mamy prawo do odliczenia od dochodu albo zaliczenia w koszty zapłaconych składek, ale tylko do wysokości 8,700zł rocznie.

Oznacza to, że przy aktualnej stawce podatku liniowego wynoszącej 19% rocznie zaoszczędzimy 8.700zł*19%=1653zł. Warto dodać także, że rekomendujemy zaliczenie zapłaconych składek w koszty uzyskania przychodu, ponieważ wówczas nie tylko oszczędzimy wspomniane wyżej 1653zł, ale także, poprzez zmniejszenie dochodu o 8.700zł zaoszczędzimy 4,9% tej kwoty przez zmniejszenie podstawy wymiaru składki zdrowotnej na kolejny okres. Podkreślić należy, że także i w tym przypadku minimalna składka na ubezpieczenie zdrowotne nie może być niższa niż 9% minimalnego miesięcznego wynagrodzenia za prace w danym roku kalendarzowym.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jako formy opodatkowania PIT-em wiąże się z tym, że od lipca 50% zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne możemy odliczyć od przychodu, stanowiącego podstawę wymiaru podatku. Nie oznacza to jednak, że nasza oszczędność wyniesie połowę zapłaconych składek, a jedynie, że ową połowę składek odliczymy od przychodu, według którego obliczamy należny podatek. Faktyczna oszczędność będzie więc wynosić 50%*zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne*stawka ryczałtu.

Sama wysokość składki wynosić będzie 9% od podstawy obliczenia składki, która różni się w zależności od osiągniętego w danym roku przychodu.
Przychód do 60.000zł – podstawa wymiaru składki to 60% miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, które w 2022 roku wynosi 6221,04 zł. Oznacza to, że w przypadku osób, których przychód nie przekracza 60.000 zł i rozliczają się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych miesięczna składka wynosić będzie 9%*60%*6221,04zł=335,94zł.

Przychód przekraczający 60.000 zł, ale nieprzekraczający 300.000 zł- Składkę liczymy niemalże tak samo, zmienia się tylko to, że podstawę wymiaru składki stanowi 100% miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Wysokość składki wynosi więc 9%*100%*6221,04zł=559,89zł miesięcznie.

Przychód przekraczający 300.000 zł- Podstawę obliczenia składki stanowi 180% miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Wysokość składki wynosi więc 9%*180%*6221,04zł= 1.007,81 zł miesięcznie.
W tym przypadku szczególną uwagę należy poświęcić sprawdzeniu, czy w danym miesiącu nasz roczny przychód nie przekroczył 60.000 zł lub 300.000 zł. Jeśli się tak stanie to zwiększy się wysokość stawki składki zdrowotnej nie tylko w tym miesiącu, ale też w każdym poprzednim. Wiązać się to będzie z koniecznością zapłaty wyrównania za wszystkie poprzednie miesiące roku.

Karta podatkowa

W przypadku osób, które zdecydowały się na korzystanie z rozliczenia w formie karty podatkowej możliwe stało się od lipca odliczenie od podatku 19% zapłaconych składek. Obliczenie wysokości składek w tym przypadku także nie jest problematyczne, wynosi ona bowiem 9% minimalnego wynagrodzenia, które w 2022 roku wynosi 3.010 zł. Oznacza to, że składka zdrowotna miesięcznie wynosi 270,90zł. 19% tej składki można natomiast odliczyć od podatku, co oznacza oszczędność na poziomie 51,47zł.