Ważne orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w zakresie podatku od nieruchomości
Dnia 24 lutego 2021 roku Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok o sygnaturze SK 39/19, którego przedmiotem była wykładnia art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z tym przepisem w aktualnym brzmieniu, za grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.
Sprzeczna interpretacja przepisu
W swoim orzeczeniu Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wyżej wskazany przepis rozumiany w ten sposób, że o związaniu gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje wyłącznie posiadanie gruntu, budynku lub budowli przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, jest niezgodny z art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Trybunał Konstytucyjny wskazał w uzasadnieniu orzeczenia, że „(…) przedsiębiorcy nie mogą być obciążani wyższą stawką podatku jedynie z powodu posiadania nieruchomości, które nie służą im do prowadzenia działalności gospodarczej. Opodatkowanie wyższą stawką podatku od nieruchomości gruntów lub budynków – niewykorzystywanych i niemogących być potencjalnie wykorzystywanymi do prowadzenia działalności gospodarczej – wyłącznie ze względu na posiadanie ich przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą Trybunał uznaje za niezgodne z art. 64 ust. 1 Konstytucji. Art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. stanowi instrument służący celom innym niż fiskalne, będący nieproporcjonalnym obciążeniem podatkowym polegającym na nieodróżnianiu sytuacji podatkowej podatników posiadających nieruchomości, ale niewykorzystujących i niemogących ich wykorzystać do prowadzenia działalności gospodarczej oraz podatników wykorzystujących posiadane nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej.”.
Zmiana linii orzeczniczej
Wydany przez Trybunał Konstytucyjny wyrok wywarł duży wpływ na aktualnie dominującą linię orzeczniczą. Co do zasady rozstrzygnięcie TK dotyczyło sprawy osoby fizycznej, jednak w najnowszych wyrokach sądy administracyjne wskazują, że „stwierdzona przez TK niekonstytucyjność przepisu, uzależniającego stosowanie maksymalnych stawek podatku wyłącznie od przesłanki posiadania przedmiotu opodatkowania przez przedsiębiorcę, nie dotyczy wyłącznie osób fizycznych, lecz również osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych.” (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 marca 2021 r., sygn. III FSK 895-899/21).