SPECUSTAWA dotycząca obywateli Ukrainy na terenie Polski

12 marca weszły w życie nowe przepisy specustawy ukraińskiej, dzięki której zostały uregulowane m.in. zasady powierzenia pracy obywatelom Ukrainy, którzy przebywają od 24 lutego legalnie na terenie Polski.

Legalny pobyt obywateli Ukrainy (po 24 lutym 2022 r.)

Polskie przepisy przyznają obywatelom Ukrainy prawo do tymczasowego 18-miesięcznego pobytu na terytorium Polski od 24 lutego 2022 roku. Obywatela Ukrainy, który:
1. przyjechał legalnie na teren Rzeczpospolitej Polski od dnia 24.02.2022 z uwagi na działania wojenne, które są prowadzone na terytorium Ukrainy i deklaruje chęć pozostania na terytorium RP
2. posiada Kartę Polaka i opuścił Ukrainę od dnia 24.02.2022 r. i dotarł legalnie do Polski, a także deklaruje chęć pozostania na terytorium RP

WAŻNA INFORMACJA!

Jeżeli obywatel Ukrainy wyjedzie z terytorium Rzeczpospolitej Polski na okres dłuższy niż miesiąc to spowoduje to utratę prawa do legalnego pobytu na terenie Polski przez 18 miesięcy.

Wyjazd nie został zarejestrowany. Co wtedy?
Jeżeli wjazd obywatela Ukrainy na teren Polski nie zostanie odnotowany przez komendanta placówki Straży Granicznej w trakcie kontroli granicznej, to należy na wniosek obywatela Ukrainy złożyć zawiadomienie do komendanta Głównej Straży Granicznej, jednak nie później niż 60 dni od dnia przyjazdu do Polski.
Jeżeli obywatel Ukrainy nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, taki wniosek składa przedstawiciel ustawowy lub osoba, która sprawuje opiekę nad dzieckiem.

Co jest potrzebne do zatrudnienia obywatela Ukrainy?

Niepotrzebne jest zezwolenie na pracę jeśli obywatel Ukrainy wjechał na teren Polski od 24.02.2022 r. i który przebywa w Polsce legalnie.
Co należy zrobić aby było to możliwe?

Pracodawca jest zobowiązany w przeciągu 14 dni od podjęcia przez niego pracy do powiadomienia urzędu pracy. Takie powiadomienie należy złożyć na stronie praca.gov.pl. Powiadomienie zawiera:
1. Dane podmiotu, który powierza wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy.
2. Informacje dotyczące danych osobowych obywatela Ukrainy.
3. Typ umowy między podmiotem, który powierza wykonanie pracy, a obywatelem Ukrainy.
4. Stanowisko bądź formę wykonywanej pracy.
5. Lokalizację wykonywanej pracy.

Działalność gospodarcza obywatela z Ukrainy

Obywatel Ukrainy, który przebywa legalnie na terenie Polski może założyć działalność gospodarczą na tych samych zasadach jak polscy obywatele – warunkiem jest pozyskanie numeru PESEL.
Jeśli pobyt obywatela Ukrainy przestanie być legalny, jego działalność zostanie wykreślona z CEiDG.

Pobyt czasowy obywatela Ukrainy

Osoba, która jest obywatelem Ukrainy i przyjechała do Polski od dnia 24 lutego 2022 r., i której pobyt na terytorium Polski jest lub był uważany za legalny przez okres 18 miesięcy może ubiegać się o pobyt czasowy na okres do 3 lat. Pobyt czasowy jest liczony od pierwszego dnia wydania decyzji. Takie pozwolenie może być udzielone na wniosek obywatela Ukrainy:
1. nie wcześniej niż po okresie 9 miesięcy od daty wjazdu
2. nie później niż w terminie 18 miesięcy licząc od 24.02.2022 r.
Wniosek należy złożyć do odpowiedniego wojewody pod względem miejsca pobytu obywatela Ukrainy w dniu przedłożenia wniosku.
UWAGA! Wniosek złożony przed upływem 9 miesięcy od dnia wjazdu wojewoda pozostawia bez rozpoznania!
Dodatkowo obywatel Ukrainy, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy, może wykonywać pracę na terenie Polski bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę.

Terminy ważności dokumentów:

Gdy w czasie od dnia 24 lutego 2022 r., wypada:

1) ostatni dzień pobytu obywatela Ukrainy na terenie Polski w oparciu o wizę krajową:
– terminy pobytu na podstawie wizy i termin ważności owej wizy podlegają wydłużeniu zgodnie z prawem do dnia 31 grudnia 2022 r.;

2) ostatni dzień ważności pozwolenia na pobyt czasowy, który został udzielony obywatelowi Ukrainy

3) data wyjazdu obywatela Ukrainy z terytorium RP (wskutek odmowy wydłużenia wizy Schengen bądź wizy krajowej, w przypadku otrzymania statusu uchodźcy, wycofaniu zezwolenia na pobyt mając na uwadze względy humanitarne) – podlega wydłużeniu z mocy prawa o 18 miesięcy;

4) ostatni dzień terminu ważności:
– polskich dokumentów dotyczących tożsamości obywatela Ukrainy,
– dokumentów związanych z tzw. „zgodą na pobyt tolerowany”
– kart pobytu,

ulega przedłużeniu na podstawie prawa o 18 miesięcy.

5) ostatni dzień dozwolonego terminu przebywania obywatela Ukrainy na terytorium Polski w oparciu o:
– wizy Schengen, które są przekazywane przez polskie organy,
– wizy przekazanej przez inny kraj ze strefy Schengen,
– dokumentu dotyczącego pobytu- wydanego przez odpowiedni organ innego państwa ze strefy Schengen bądź innego dokumentu związanego z pobytem, który został wydany przez organ tego państwa, dający prawo do podróży na terenie pozostałych państw tego obszaru,
– w zakresie ruchu bezwizowego,
pobyt zostanie uznany za legalny przez 18 miesięcy tylko w przypadku, gdy pobyt ten zaczął się przed datą 24.02.2022 r.

Podstawa prawna:

art. 2, art. 3, art. 4, art. 8, art. 22, art. 23, art. 38, art. 39, art. 42 ustawy z 12.03.2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. poz. 583).
dane na 21.03.2022