Sądy Administracyjne wypracowały jednolitą linię orzeczniczą dotyczącą podwyższonej stawki podatku akcyzowego na olej opałowy umieszczony w zbiorniku podpiętym do odmierzacza paliw.

Jak obliczany jest podatek według sankcyjnej stawki akcyzy?

Na podstawie art. 88 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym podstawą opodatkowania w przypadku użycia do celów napędowych, z wyłączeniem celów żeglugi paliw opałowych, jest ich ilość, wyrażona w litrach, która może być przechowywana w zbiorniku podłączonym do odmierzacza paliw lub w zbiorniku pojazdu bądź innego środka przewozowego. Kolejne ustępy tego przepisu stanowią, że za użycie paliw opałowych lub olejów napędowych, o których mowa w ust. 3, niezgodnie z przeznaczeniem uznaje się również ich posiadanie lub sprzedaż ze zbiornika podłączonego do odmierzacza paliw.
Powyższe oznacza, że organ podatkowy obliczając podatek według sankcyjnej stawki nie bierze pod uwagę rzeczywistej ilości oleju opałowego w zbiorniku podłączonym do odmierzacza w danym momencie, a jego całą pojemność. Dlatego też w przypadku, gdy w 500- litrowym zbiorniku podłączonym do odmierzacza paliw znajduje się 20 litrów oleju opałowego podatek według sankcyjnej stawki będzie policzony w stosunku do 500 a nie 20 litrów.

Jakie urządzenie może być odmierzaczem paliw? Czy organ podatkowy musi udowodnić, że olej opałowy przechowywany w zbiorniku podłączonym do odmierzacza był używany niezgodnie z przeznaczeniem?

Za odmierzacz paliw uznaje się instalację pomiarową przeznaczoną do tankowania pojazdów silnikowych, małych łodzi i małych samolotów. Mając na uwadze powyższe już samo posiadanie oleju opałowego w zbiorniku podpiętym do odmierzacza paliw powoduje, że wyroby takie można uznać za użyte niezgodnie z przeznaczeniem. W tym przypadku nie ma potrzeby przedstawienia dowodów na jakie cele faktycznie był używany taki olej opałowy, gdyż sama taka sytuacja powoduje powstanie obowiązku podatkowego.
Organ podatkowy nie jest zobowiązany do prowadzenia postępowania dowodowego zmierzającego do ustalania czy w istocie taki olej opałowy był sprzedawany na inny cel, aniżeli opałowy, skoro funkcjonariusze prowadzący kontrolę ustalili, że olej opałowy znajdował się w zbiorniku podłączonym do odmierzacza paliw (patrz. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 3 lipca 2013 r. I SA/Bd 364/13).

Czy właściwości techniczne odmierzacza mają wpływ na możliwość zastosowania sankcyjnej stawki podatku akcyzowego?

Dla Sądów i organów podatkowych bez znaczenia pozostaje fakt, czy odmierzacz paliw, do którego podłączony jest zbiornik wypełniony olejem opałowym posiada legalizację. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 lutego 2014 roku, sygn. I GSK 1327/12 orzekł, że brak legalizacji nie oznacza jeszcze, że odmierzacz paliw utracił właściwe dla tego rodzaju urządzenia cechy, a jedynie to, że podatnik nie może wykorzystywać go w obrocie publicznym lecz na potrzeby wewnątrzzakładowe. Zdaniem Sądu, o tym czy instalacja pomiarowa jest odmierzaczem paliw ciekłych rozstrzygają techniczne właściwości urządzenia i jego prawne przeznaczenie, zaś jej faktyczne użytkowanie nie powoduje, że urządzenie to przestaje być odmierzaczem. W wyroku z dnia 17 kwietnia 2013 r., sygn. I GSK 29/12 Naczelny Sąd Administracyjny zauważył, że posłużenie się przez ustawodawcę w art. 88 ust. 5 ustawy o podatku akcyzowym zwrotem „przeznaczone do tankowania” nie oznacza, że opodatkowanie ustawodawca uzależnia od stwierdzenia użycia odmierzacza do tankowania pojazdów silnikowych, małych łodzi i małych samolotów. Mówiąc o „przeznaczeniu instalacji pomiarowej” chodzi bowiem o takie obiektywne, konstrukcyjne cechy tego urządzenia i takie jego właściwości techniczne, które umożliwiają (pozwalają) na zatankowanie pojazdu samochodowego, małej łodzi lub samolotu, niezależnie od tego do jakich faktycznie celów urządzenie to zostało przez podatnika zainstalowane i jest używane.

Podsumowując już samo przechowywanie oleju opałowego w zbiorniku podłączonym do odmierzacza paliw skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego i zastosowaniem podwyższonej stawki podatku akcyzowego. W takich sytuacjach organy podatkowe nie mają obowiązku udowodnienia podatnikowi, że rzeczywiście wykorzystywał olej opałowy niezgodnie z przeznaczeniem. Brak legalizacji odmierzacza paliw też nie jest przeszkodą dla organów podatkowych do określenia podwyższonej stawki podatku akcyzowego. Brak legalizacji nie ma wpływu na utratę przez odmierzacz paliw właściwych dla tego urządzenia cech. Ponadto zwrot „instalacja pomiarowa przeznaczona do tankowania” oznacza, że urządzenie posiada takie cechy konstrukcyjne i właściwości techniczne, które pozwalają na użycie go do tankowania, bez znaczenia, czy rzeczywiście jest ono do takich celów wykorzystywane.