Od 1 lipca zaczęły obowiązywać nowe przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczące możliwości składania zbiorczych deklaracji podatkowych od umowy pożyczki oraz umowy sprzedaży rzeczy ruchomych lub praw majątkowych.

Kto może złożyć deklarację zbiorczą?

Zgodnie z art. 10 ust. 1a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatnicy mogą złożyć za dany miesiąc zbiorczą deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, pod warunkiem że dokonali w danym miesiącu co najmniej trzech czynności cywilnoprawnych obejmujących umowę pożyczki lub umowę sprzedaży rzeczy ruchomych lub praw majątkowych, a ostatnia z tych czynności zostanie dokonana przed upływem 14 dni od dnia dokonania pierwszej z nich.
Istotne znaczenie w przytoczonym powyżej przepisie ma to, że podatnik dokonujący wielu transakcji podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych może zawrzeć w danym miesiącu trzy różne umowy, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Świadczy o tym wykorzystanie przez ustawodawcę spójnika „lub”. Oznacza to, że aby wypełnić warunek przewidziany w tym przepisie (tj. dokonanie w jednym miesiącu co najmniej trzech czynności cywilnoprawnych) podatnik może zawrzeć dwie umowy pożyczki i jedną umowę sprzedaży. Ponadto umowy te nie muszą być jednorodne, mogą dotyczyć różnych rzeczy.

Na co jeszcze należy zwrócić uwagę w przypadku składania deklaracji zbiorczej?

Podatnik chcący złożyć za dany miesiąc zbiorczą deklarację w podatku od czynności cywilnoprawnych musi dokonać ostatnią z czynności wskazanych w art. 10 ust. 1a PCC przed upływem 14 dni od dnia dokonania pierwszej z nich. Przyjmując więc językową wykładnię tego przepisu należy uznać, że w przypadku gdy pomiędzy pierwszą a ostatnią czynnością w danym miesiącu, która jest objęta podatkiem od czynności cywilnoprawnych upłynęło więcej niż 14 dni, podatnik nie będzie miał możliwości skorzystania z uproszczenia jakim jest zbiorowa deklaracja.

Na jakim formularzu można złożyć zbiorczą deklarację PCC?

Zbiorczą deklarację w podatku od czynności cywilnoprawnych podatnik może złożyć na formularzu PCC-4. W przypadku, gdy po stronie nabywcy występuje więcej niż jeden podmiot do deklaracji należy złożyć również załącznik PCC-4/A, a gdy podatnik nie ma siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium RB, lub gdy jego miejsce zamieszkania na terytorium RP uległo w miesiącu, za który składane jest zeznanie zmianie należy do deklaracji PCC-4 załączyć wypełnione zeznanie PCC-4/B.
Wzory wyżej opisanych deklaracji znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27 maja 2019 roku w sprawie wzoru zbiorczej deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. 2019.1069).