Z dniem 1 listopada 2019 r. zlikwidowane zostanie stosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia między podatnikami krajowymi. Związane jest to z objęciem transakcji, które podlegają obecnie mechanizmowi odwrotnego obciążenia, obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Na czym polega mechanizm podzielnej płatności?

Mechanizm podzielonej płatności polega na tym, że płatność przez nabywcę na rzecz sprzedawcy za nabytą usługę bądź towar odbywa się w dwóch kwotach, oddzielnie na dwa rachunki sprzedawcy. Na pierwszy rachunek nabywca przelewa kwotę należności netto, na drugi natomiast- specjalnie dedykowany rachunek dla potrzeb rozliczenia podatku od towarów i usług kwotę podatku.
Dostęp do pieniędzy, które zostały zgromadzone na rachunku dedykowanym dla podatku od towarów i usług będzie dla podatnika ograniczony. Co do zasady podatnik będzie miał możliwość przeznaczenia tych środków do zapłaty własnych zobowiązań podatkowych z tytułu podatku od towarów i usług. Oznacza to, że środki zgromadzone na tym koncie będzie mógł wykorzystać na zapłatę swojemu dostawcy kwotę podatku od towarów i usług z otrzymanej faktury na jego rachunek VAT oraz zapłatę podatku VAT na konto urzędu skarbowego.
Istnienie wyżej wskazanego rachunku sprzedawcy dedykowanego dla podatku od towarów i usług nie oznacza jednak, że w przypadku, gdy zobowiązanie podatkowe okaże się niższe od kwoty podatku, która w danym okresie rozliczeniowym wpłynęła na wcześniej wskazane konto podatnik nie będzie miał prawa do zwrotu całości lub części tej kwoty na zwykły rachunek bankowy.

Obowiązkowy split payment – konieczne oznaczenie na fakturze

Elementem identyfikującym obowiązkowe zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności do danej transakcji będzie informacja zamieszczona na fakturze o treści „mechanizm podzielonej płatności”.
Zgodnie z treścią art. 106e pkt 18a znowelizowanej ustawy o podatku od towarów
i usług faktura powinna zawierać w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy – wyrazy „mechanizm podzielonej płatności.
Powyższe oznaczenia, że faktury dopiskiem „mechanizm podzielonej płatności” przez sprzedawcę będzie miał zastosowanie w każdym przypadku, jeżeli:
-faktura została wystawiona na rzecz podatnika (nawet zwolnionego z VAT),
-wartość brutto faktury jest przekracza kwotę 15 000 zł lub jej równowartość,
-jakakolwiek pozycja faktury dotyczy towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług.

Jakie transakcje będą objęte obowiązkowym mechanizmem podzielnej płatności?

Obowiązkowym mechanizmem podzielnej płatności objęte będą transakcje, wobec których obecnie stosuje się reżim odwrotnego obciążenia lub odpowiedzialność solidarną .Ze względu na zdiagnozowane w wyniku przeprowadzonych kontroli podatkowych nieprawidłowości, obowiązkowym stosowaniem mechanizmu podzielnej płatności zostaną objęte również transakcje, których przedmiotem będą:
-węgiel i produkty węglowe,
-części i akcesoria do pojazdów silnikowych,
-urządzenia elektryczne wraz z częściami i akcesoriami do nich,
-maszyny i urządzenia elektryczne wraz z częściami i akcesoriami do nich.
Obowiązek stosowania split payment będzie dotyczył wyłącznie transakcji, których wartość wynosi 15 000 zł lub ją przekracza. Transakcje, których wartość jest niższa, będą dokonywane na zasadach ogólnych – bez konieczności stosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Co zrobić jeżeli mimo obowiązku kontrahent nie zastosuje split payment?

Zgodnie z art. 108a ust.1b ustawy o podatku od towarów i usług wprowadza obowiązek przyjmowania przez podatnika zapłaty w podzielonej płatności w przypadku transakcji, w których ta metoda jest obligatoryjna. Ustawodawca nie wskazał jednak, co powinien zrobić podatnik w przypadku, gdy kontrahent zapłaci w sposób „tradycyjny”. Ustawodawca nie przewidział jednak żadnych sankcji za przyjęcie zapłaty w nieprawidłowy sposób, jednakże podatnik powinien zwrócić kontrahentowi uwagę na to, że dokonał płatności w niewłaściwy sposób.

Pominięcie mechanizmu podzielnej płatności oznacza brak możliwości zaliczenia zakupu do kosztów uzyskania przychodu

Zgodnie z nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostanie zmienione również brzmienie art. 22p ust. 1 pkt 3 na skutek czego do kosztów podatkowych nie zalicza się wydatków, jeżeli płatność: „(…) została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonym w art. 108a ust. 1a ustawy o podatku od towarów i usług – w przypadku transakcji, których przedmiotem są towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do tej ustawy”. Powyższe oznacza, że pominięcie przy zapłacie mechanizmu podzielnej płatności spowoduje, że podatnik nie będzie mógł takiego zakupu zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.