Możliwość dzielenia faktury w celu uniknięcia mechanizmu podzielnej płatności
Wraz z początkiem listopada weszły w życie przepisy dotyczące obowiązkowego stosowania mechanizmu podzielnej płatności (split payment) w stosunku do określonej przepisami ustawy o VAT grupy towarów i usług.
Przypomnijmy, że mechanizm podzielnej płatności polega na tym, że podatnicy, którzy otrzymali fakturę objętą split payment, której wartość jest równa lub przekracza 15 000 zł są obowiązani do zapłaty faktury na dwa rachunki- rachunek VAT, na który wpłynie kwota podatku oraz na rachunek podstawowy, na który trafi kwota netto z faktury.
Warto również zaznaczyć, że faktury które dokumentują sprzedaż towarów, pośród których są towary objęte obowiązkowym split payment są obowiązani oznaczyć taką fakturę słowami „mechanizm podzielnej płatności” lub „split payment”. Jeżeli natomiast łączna kwota faktury (a nie tylko poszczególnych towarów i usług podlegających split payment) będzie wynosić 15 000 złotych lub więcej kontrahenci będą musieli uiścić zapłatę za całą fakturę z zastosowaniem mechanizmu podzielnej płatności.
W obliczu opisanej powyżej sytuacji powstało pytanie, czy podatnik może podzielić dokonane zakupy na dwie faktury, gdzie jedną z nich będą objęte towary i usługi podlegające podstawowej procedurze opodatkowania, a druga będzie dotyczyła tylko i wyłącznie towarów objętych rygorem mechanizmu podzielnej płatności?
Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów, nic nie szkodzi na przeszkodzie, aby podatnik mógł dokonać opisanego w pytaniu podziału. Oznaczać to będzie, że jeżeli wysokość faktury wystawionej za towary objęte obowiązkowym split payment nie będzie równa lub większa niż 15 000 zł, podatnik nie będzie miał obowiązku zapłaty za tę fakturę z zastosowaniem opisanego powyżej mechanizmu podzielnej płatności.
Czy dzielenie faktur zawsze będzie opłacalne dla nabywcy?
Przedstawiciele Ministerstwa Finansów zgodnie wskazują, że co do zasady wprowadzenie mechanizmu podzielnej płatności miało na celu zwiększenie bezpieczeństwa transakcji pomiędzy kontrahentami, których przedmiotem są towary i usługi wskazane w ustawie o VAT. Warto jednak zaznaczyć, że celowe podzielenie faktury na dwie oddzielne może powodować w razie nieprawidłowości w zakresie podatku VAT solidarną odpowiedzialność nabywcy towaru lub usługi.
Zgodnie z art. 105a ustawy o VAT warunkiem odpowiedzialności solidarnej ze sprzedawcą jest to by nabywca miał uzasadnione podejrzenie, iż jego dostawca nie wpłaci podatku od towarów i usług do urzędu skarbowego. Oznacza to, że podział faktury w celu uniknięcia obowiązku zapłaty za pomocą mechanizmu podzielnej płatności będzie traktowane przez organy podatkowe jako okoliczność przemawiającą na niekorzyść nabywcy.
Mając na uwadze powyższe warto również zaznaczyć, że wraz z dniem 1 stycznia 2020 roku wejdzie w życie nowa regulacja zawarta w art. 117bb Ordynacji podatkowej, zgodnie z którą solidarna odpowiedzialność nabywcy zostanie wyłączona w stosunku do transakcji, w odniesieniu do których podatnik dokonał zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Co istotne przepis ten wskazuje na transakcje wobec, których zastosowano mechanizm podzielnej płatności, a nie transakcje o określonych kwotach wynikających z faktur.