Prawo podatkowe w Polsce często pisane jest niejasnym językiem, przez co jego prawidłowe stosowanie może nastręczać adresatom wielu problemów. Ustawodawca wprowadził jednak także do polskiego prawa wiele przepisów, mających zapewnić jego stabilność oraz zagwarantować, że podatnik będzie w stanie ustalić prawidłową interpretację prawa. Tematem poniższego artykułu będzie analiza tego, czym jest indywidualna interpretacja podatkowa, która została opisana w art. 14b.-14s Ordynacji podatkowej.

Kto i do kogo może wystąpić o indywidualną interpretację podatkową?

Ordynacja podatkowa nie wskazuje enumeratywnie zakresu podmiotów, które są uprawnienia do wniesienia w określonej sprawie wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, a posługuje się jedynie dość enigmatycznym stwierdzeniem, wg którego interpretacje indywidualne wydaje się na wniosek zainteresowanego w jego indywidualnej sprawie.

W związku z tak szerokim sformułowaniem użytym w Ordynacji podatkowej należy uznać, że z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji może wystąpić każda osoba, która chce uzyskać interpretację przepisów prawa podatkowego w celu wyjaśnienia dotyczącego ją stanu faktycznego lub potencjalnie istniejącego zdarzenia przyszłego.

Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej może wystąpić także dwóch lub więcej zainteresowanych uczestniczących w tym samym stanie faktycznym albo mających uczestniczyć w tym samym zdarzeniu przyszłym, a także w ograniczonym zakresie zamawiający w rozumieniu ustawy Prawo zamówień publicznych, podmiot publiczny w rozumieniu ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz zamawiający w rozumieniu ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi. Organem odpowiedzialnym za wydawanie indywidualnych interpretacji podatkowych co do zasady jest Dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej, jednak w przypadku podatków samorządowych rolę tę przejmują stosownie do swojej właściwości wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta lub marszałek województwa.

Jak wygląda indywidualna interpretacja podatkowa?

Aby poprawnie złożyć wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej wnioskodawca musi wyczerpująco opisać stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe, o które chce zapytać. Następnie musi wyrazić swoje stanowisko w sprawie i opisać jak jego zdaniem wygląda prawidłowa interpretacja przepisów. W odpowiedzi na wniosek organ ocenia stanowisko wnioskodawcy, a jeśli uzna je za błędne opisuje jak powinna wyglądać prawidłowa, zdaniem organu, wykładnia przepisów. W jednym wniosku wnioskodawca może opisać więcej niż jeden stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe.

W jakim terminie musi zostać wydana interpretacja indywidualna?

Zgodnie z przepisami interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku. W razie niewydania interpretacji w tym terminie uznaje się, że organ stwierdził prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie. Po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę oraz inne podmioty wskazane w treści wniosku interpretacja jest niezwłocznie publikowana w Biuletynie Informacji Publicznej.

W jaki sposób chroni indywidualna interpretacja podatkowa?

Indywidualna interpretacja podatkowa nie tylko może pomóc nam ustalić jak prawidłowo należy interpretować przepisy, ale także stanowi swego rodzaju tarczę, którą możemy ochronić się przed negatywnymi konsekwencjami zastosowania się do niej, w przypadku, gdy interpretacja wydana przez organ okaże się błędna. Art. 14k. Ordynacji podatkowej wyraża tzw. „zasadę nieszkodzenia”.

Oznacza ona, że zastosowanie się do ważnej (tzn. niezmienionej, nieuchylonej i takiej, co do której nie stwierdzono wygaśnięcia) interpretacji indywidualnej nie może zaszkodzić wnioskodawcy. Nie oznacza to, że zastosowanie się do błędnej interpretacji zwalnia z obowiązku zapłaty podatku, ale tylko, że wyłączona jest odpowiedzialność karna oraz nie nalicza się odsetek za zwłokę w zapłacie podatku.

Charakter interpretacji indywidualnej

Pamiętać należy o tym, że indywidualna interpretacja podatkowa nie stanowi źródła prawa w Polsce. Nie kreuje więc ona żadnych obowiązków po stronie wnioskodawcy, co oznacza, że do wydanej interpretacji nie trzeba się zastosować. Oczywiście w takim przypadku wnioskodawca nie korzysta jednak z ochrony wynikającej z zastosowania się do interpretacji. Co więcej jeśli naszym zdaniem wydana przez organ indywidualna interpretacja jest nieprawidłowa, a chcemy skorzystać z ochrony, którą zapewnia nam interpretacja możemy wnieść skargę do sądu administracyjnego, który jeśli podzieli nasze zarzuty, może uchylić tak wydaną interpretację, a organ wydać ją będzie musiał ponownie, uwzględniając wytyczne zawarte w wyroku.

Kiedy nie można skorzystać z interpretacji indywidualnej?

Z różnych przyczyn ustawodawca zdecydował, że nie w każdym przypadku można skorzystać z indywidualnych interpretacji podatkowych. Najważniejsze z takich wyjątków to:
– sytuacje w zakresie objętym wiążącymi informacjami stawkowymi;

– wnioski, których przedmiotem są przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość, uprawnienia i obowiązki organów podatkowych oraz mające na celu przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania, które odnoszą się do nadużycia przepisów prawa podatkowego, prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej lub podejmowania działań w sposób sztuczny lub bez uzasadnienia ekonomicznego;

– nie wydaje się interpretacji indywidualnej w zakresie tych elementów stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, które w dniu złożenia wniosku o interpretację są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej, albo gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego albo uzgodniona w porozumieniu podatkowym;

– jeżeli przedstawione we wniosku stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe odpowiadają zagadnieniu będącemu przedmiotem interpretacji ogólnej wydanej w takim samym stanie prawnym, wydaje się postanowienie o stwierdzeniu, że do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanych we wniosku ma zastosowanie interpretacja ogólna, z jednoczesnym stwierdzeniem bezprzedmiotowości wniosku. W tym przypadku w postanowieniu wskazuje się oznaczenie interpretacji ogólnej wraz z podaniem miejsca jej publikacji;

– sytuacje, w zakresie, w którym istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogą stanowić czynność mającą na celu uniknięcie opodatkowania z art. 119a Ordynacji podatkowej lub stanowiącą nadużycie prawa w myśl ustawy o podatku od towarów i usług;

Uchylenie interpretacji indywidualnej

Dysponując indywidualną interpretacją podatkową pamiętać musimy także o tym, że nie jest ona dana raz na zawsze. Niektóre organy mogą zmienić lub nawet uchylić wydaną interpretację indywidualną gdy:

-stwierdzą jej nieprawidłowość;

-ustalą, że w dniu jej wydania istniały przesłanki odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej;

-muszą uwzględnić skargę do sądu administracyjnego;

-stwierdzą, że jest ona niezgodna z interpretacją ogólną.

W powyższych przypadkach, swoje postanowienie organ doręcza podmiotowi, któremu została wydana interpretacja. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł od każdego przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.