Syndrom wypalenia zawodowego
Temat wypalenia zawodowego jest w obecnych czasach coraz bardziej aktualny. Jeszcze nie tak dawno pojęcie wypalenia zawodowego kojarzone było z zawodami pomocowymi z kategorii tzw. human services, jednak przeprowadzane badania dowiodły, że to zjawisko dotyczy także innych grup zawodowych. Jest to związane z dynamicznymi zmianami na poziomie globalnym. Pracujemy bowiem coraz więcej i coraz szybciej. A ponadto obecnie o wiele więcej zawodów wymaga biegłości w pracy z ludźmi i umiejętności utrzymywania satysfakcjonującego kontaktu z innymi.
Wypalenie zawodowe, z angielskiego job burnout, to obrazowe określenie kojarzące się ze stopniową utratą energii, wyczerpaniem się sił, tym co pozostało po początkowym płomiennym zaangażowaniu w pracę. Wśród przyczyn jego pojawienia się można wymienić m.in.:
– nadmierne obciążenie obowiązkami,
– trudne relacje w zespole,
– relacje z kadrą zarządzającą – kierownikiem, szefową itd.,
– nieuregulowany wymiar godzin,
– presja czasu,
– trudności w uwolnieniu się w czasie wolnym od myśli wokół pracy,
– zmniejszoną odporność na stres.
Jakie symptomy mogą sygnalizować wypalenie zawodowe?
- nieustanne zmęczenie,
- bóle głowy,
- zaburzenia snu,
- podwyższone ciśnienie,
- poczucie osłabienia,
- brak satysfakcji z pracy,
- ogólne przygnębienie,
- obniżenie samooceny,
- brak wiary w możliwość zmiany trudnej sytuacji,
- konflikty z innymi pracownikami,
- trudności z wywiązaniem się z powierzonych nam zadań, pomimo włożenia w nie czasu i energii,
- obojętność wobec klientów,
- zmniejszenie się wydajności pracy,
- złe zarządzanie czasem,
- osłabiona koncentracja,
- zmniejszenie się odporności organizmu.
Nie wszyscy ludzie są podatni na syndrom wypalenia zawodowego. Dużą rolę odgrywają w tym zakresie cechy osobowości, temperamentu, jak również cechy biologiczne, szczególnie te związane z funkcjonowaniem układu nerwowego. Przyczyniają się one do ryzyka wystąpienia zaburzeń stresowych, a to już tylko jeden krok do wypalenia zawodowego.
Syndrom wypalenia zawodowego często występuje u osób, które z ogromnym zapałem, z poczuciem misji rozpoczynają karierę zawodową. Jednocześnie stawiają sobie wysokie oczekiwania, związane np. z rozwojem zawodowym, czy możliwością awansu.
Niektóre cechy osobowościowe zwiększają ryzyko wystąpienia syndromu wypalenia zawodowego, a są to:
– perfekcjonizm,
– wybujałe ambicje,
– niewystarczające umiejętności radzenia sobie ze stresem,
– niedostateczna asertywnośćJakie działania profilaktyczne należy podjąć, aby zapobiec wystąpieniu syndromu wypalenia zawodowego?
– stawianie sobie realistycznych celów,
– zwolnienie tempa codziennego życia i świadome wygospodarowanie czasu dla siebie,
– ćwiczenia relaksacyjne, joga lub pilates,
– wymiana doświadczeń z ludźmi nas otaczającymi, którzy czują podobnie,
– opracowanie własnej strategii zwalczania stresu,
– korzystanie ze wsparcia bliskich przyjaciół i rodziny.Tendencja do postrzegania własnych osiągnięć w negatywnym świetle przyczynia się do obniżonego poczucia własnych dokonań. Dlatego tak ważna w naszym życiu jest satysfakcja zawodowa i właściwy dla każdego z nas sposób radzenia sobie ze stresem. Wpływa to pozytywnie na poczucie osobistego spełnienia.