Każdy z nas wyróżnia się innymi talentami, umiejętnościami i zdolnościami. Rodzimy się z zestawem niesamowitych wrodzonych kompetencji i możemy rozwijać je w ciągu życia. Na podstawie indywidualnych cech poszczególnych osób, możliwe jest określenie predyspozycji zawodowych, czyli zakwalifikowania do wykonywania konkretnego typu profesji.

Jak można zdefiniować predyspozycje zawodowe?

Predyspozycje zawodowe to pewne związane z uzdolnieniami wrodzone skłonności, które umożliwiają wykonywanie konkretnej profesji. Każda osoba obdarzona jest w zasadzie jednym ich typem. Uświadomienie sobie ich, pozwala na wybór odpowiedniego kierunku kształcenia, a następnie poszukiwanie zatrudnienia adekwatnego do posiadanych zdolności i talentów. Umożliwi to w przyszłości osiągnięcie satysfakcji w życiu zawodowym i rozwijanie swojej kariery zawodowej we właściwy sposób.

Przykłady i rodzaje predyspozycji zawodowych

Dzięki temu, że każda osoba może mieć inne predyspozycje zawodowe, na rynku pracy panuje bardzo duża różnorodność. Wyodrębniono jednak sześć głównych typów. Klasyfikację tę stworzył John Lewis Holland, amerykański psycholog, który badał czynniki wpływające na kształtowanie się predyspozycji zawodowych, takie jak wrodzone cechy osobowości, doświadczenie życiowe oraz adaptacja do wymagań środowiskowych.

Według Hollanda istnieją poniżej wymienione rodzaje preferencji zawodowych:

1. Typ realistyczny – to osoba posiadająca umiejętności manualne, sprawnie posługująca się narzędziami, niezależna, szczera, bezpośrednia i ceniąca sobie władzę; może być odbierana jako nietowarzyska.

2. Typ badawczy –to osoba posiadająca umiejętności analityczne, matematyczne i logiczne; jest dociekliwa i preferuje pracę indywidualną; jest odbierana na ogół jako chłodna i racjonalna.

3. Typ artystyczny – to osoba o dużych zdolnościach plastycznych, aktorskich, muzycznych lub językowych; uwielbia tworzyć coś nowego, nie wyobraża sobie pracy biurowej; podstawowe cechy tego typu osobowości, to duża ekspresyjność, impulsywność i kreatywność; sprawdzi się w takich zawodach, jak np. architekt, grafik komputerowy, dziennikarz.

4. Typ społeczny – to osoba posiadająca duże pokłady empatii i zdolności przywódcze; odbierana jest w większym gronie ludzi jako towarzyska i sympatyczna.

5. Typ przedsiębiorczy – to osoba, pewna siebie, ekstrawertyczna, ambitna i zdecydowanie realizująca cele; wyróżnia się doskonale rozwiniętymi zdolnościami związanymi z perswazją.

6. Typ konwencjonalny – to osoba postępująca w sposób metodyczny i doskonale radząca sobie z rutynowymi oraz powtarzalnymi zadaniami; jest praktyczna i dokładna.

Zgłębiając temat predyspozycji zawodowych, łatwiej nam będzie odnaleźć siebie w jednym z konkretnych typów. Niewątpliwie warto zająć się tym tematem jak najwcześniej, ponieważ pomoże to w budowaniu właściwej ścieżki kariery.

Jak najlepiej można określić swoje predyspozycje do zawodu?

W pierwszej kolejności trzeba spróbować określić własne cechy osobowości. Można posłużyć się w tym celu m.in. różnorodnymi testami i kwestionariuszami.

Doskonałą wskazówką pozwalającą określić nasze predyspozycje mogą okazać się nasze zainteresowania i pasje. Często bowiem zdarza się, że chęć rozwijania własnego hobby staje się w efekcie końcowym sposobem na wybór danej profesji.

Bardzo pomocne w poznaniu predyspozycji zawodowych są też specjalne testy kompetencji przygotowywane przez psychologów oraz doradców zawodowych. Każdy człowiek posiada swój indywidualny rodzaj preferencji zawodowych i powinien poszukiwać zajęcia odpowiadającego jego umiejętnościom.