Wiele osób mieszkających w Polsce angażuje się w pomoc dla uchodźców z ogarniętej wojną Ukrainy. W związku z tym Ministerstwo Finansów przedstawiło pakiet preferencji zarówno dla przybyszy z Ukrainy, jak i pomagających im Polaków.

Zwolnienie z podatku od darowizn

Osoby poszkodowane w wyniku zbrojnej agresji Rosji na Ukrainę, które przybywają do Polski otrzymują wsparcie materialne od wielu podmiotów- zazwyczaj osób niespokrewnionych, zaliczanych do III grupy podatkowej, dla których kwota wolna od podatku od spadków i darowizn wynosi 4 902 zł (w okresie pięciu lat). Istnieje duże prawdopodobieństwo, że darowizny przekazane uchodźcom z Ukrainy przekroczą wyżej wskazaną kwotę, dlatego też Ministerstwo Finansów pracuje nad rozwiązaniami, które mają zapewnić uchodźcom z Ukrainy zwolnienie z tego podatku dla nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy własności rzeczy lub praw majątkowych. Jak wskazuje wiceminister finansów- Artur Soboń, zwolnienie będzie obowiązywało od 24 lutego do 31 grudnia 2022 roku.

Darmowe mieszkanie bez podatku dochodowego od osób fizycznych

Kolejną preferencją przewidzianą dla obywateli Ukrainy, którzy uciekli przed wojną jest zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych. Co do zasady osoba, która uzyskuje nieodpłatne świadczenie np. w postaci możliwości korzystania z mieszkania bez ponoszenia żadnych opłat jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Obecnie nie jest nim objęta pomoc otrzymana za pośrednictwem organizacji pozarządowych, ale podatek uregulować trzeba, gdy wsparcie pochodzi bezpośrednio od osoby fizycznej czy przedsiębiorcy. Jak zapowiada wyżej cytowany wiceminister finansów „Nowe przepisy zwolnią z PIT wszelkie świadczenia, niezależnie od ich rodzaju (pieniężne, rzeczowe oraz nieodpłatne). Ustawa nie będzie tych świadczeń szczegółowo wymieniać ze względu na ich dużą różnorodność, uzależnioną od sytuacji w jakiej znalazł się uchodźca. Taką nieopodatkowaną pomocą może być np. udostępnienie lokalu mieszkalnego, zapewnienie żywności, sfinansowanie leczenia, czy też opłacenie nauki i kursów pozwalających na zmianę kwalifikacji zawodowych.”.

Preferencje również dla darczyńców

ODLICZENIE DAROWIZNY OD PODSTAWY OPODATKOWANIA

Ministerstwo Finansów przypomina również o istniejących już preferencjach, z których mogą korzystać podmioty udzielające się dobroczynnie. Dotyczy to m.in. darowizn przekazywanych na działalność pożytku publicznego. Taką działalność prowadzą organizacje pozarządowe (NGO), którymi są zarówno OPP, jak i niemające takiego statusu fundacje i stowarzyszenia. Preferencja podatkowa dotyczy darowizn przekazywanych na rzecz takich organizacji działających na terenie UE i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Przekazaną im wartość darowizny odlicza się od podstawy opodatkowania, którą jest kwota dochodu. W przypadku osób fizycznych (PIT) odliczenie może wynieść maksymalnie do 6 proc. dochodu. W przypadku firm (CIT) – do 10 proc. dochodu. Z tych preferencji mogą korzystać wszyscy, którzy pomagają, również osoby i firmy, które pomagają Ukrainie.
Żeby skorzystać z tej preferencji trzeba jedynie udokumentować fakt przekazania darowizny. W przypadku darowizny pieniężnej – dowodem wpłaty na rachunek bankowy. A w przypadku darowizny rzeczowej – dokumentem wskazującym dane darczyńcy i wartość darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

Możliwość skorzystania z tej preferencji mają podatnicy składający:

• PIT-36 (formularz służący rozliczeniu przychodów opodatkowanych według skali podatkowej),
• PIT-37 (formularz służący rozliczeniu przez osoby fizyczne przychodów opodatkowanych według skali podatkowej),
• PIT-28 (formularz przeznaczony dla podatników, którzy wybrali opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych),
• CIT-8 (zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu – poniesionej straty – przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych),
• CIT-8AB (zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu – poniesionej straty – przez podatkową grupę kapitałową).
Jednocześnie obdarowany przez organizację pozarządową obywatel Ukrainy nie musi płacić PIT. Korzystanie z pomocy humanitarnej organizacji pozarządowych nie generuje bowiem obowiązku podatkowego w tym podatku.

POMOC ZALICZANA DO KOSZTÓW UZYSKANIA PRZYCHODÓW

Towary przekazane na rzecz osób uciekających przed wojną, które są przekazywane przez firmy będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Ważne jest, że towary te należy przekazać potrzebującym za pomocą organizacji pozarządowej.
Jak wskazują przedstawiciele resortu finansów, trwają prace nad rozwiązaniami umożliwiającym zaliczenie do kosztów podatkowych – zarówno w PIT i CIT – wydatków na wytworzenie lub ceny nabycia rzeczy i praw będących przedmiotem darowizny w okresie od 24 lutego do 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy przekazywane:
• organizacjom pozarządowym (również z Ukrainy),
• jednostkom samorządu terytorialnego,
• Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
• podmiotom wykonującym działalność leczniczą oraz z zakresu ratownictwa medycznego na terytorium Polski i Ukrainy.

PREFERENCJE DLA KRWIODAWCÓW

Odliczeniu od dochodu podlegają również już dzisiaj darowizny przekazane na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi. Taka darowizna również odliczana jest od dochodu i pozwala na odliczenie ekwiwalentu, który przysługiwałby dawcy z tytułu przekazania krwi lub osocza. Łączny limit wszystkich tych darowizn (tj. krwi i osocza) w roku podatkowym nie może przekroczyć wartości 6% dochodu podatnika.