Zorganizowana część przedsiębiorstwa jest to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych (również zobowiązania), przeznaczonych do realizacji określonych działań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Czy zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega podatkowi od towarów i usług?

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Oznacza to, że taka czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Powyższe nie oznacza jednak, że taka transakcja nie będzie opodatkowana w ogóle. Sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych jako sprzedaż rzeczy i praw majątkowych w odniesieniu do poszczególnych jego składników.

Opodatkowanie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa podatkiem od czynności cywilnoprawnych

Jak wskazano wcześniej, zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych jako sprzedaż rzeczy i praw majątkowych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Ustawodawca w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazał, iż wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów. W przypadku zawarcia umowy sprzedaży stawki podatku od czynności cywilnoprawych PCC wynoszą:
-2%, gdy przedmiot umowy stanowią nieruchomości, rzeczy ruchome, prawo użytkowania wieczystego, własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego oraz wynikające z przepisów prawa spółdzielczego: prawo do domu jednorodzinnego oraz prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym
-1% – inne prawa majątkowe.

Odpłatne zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest traktowana jako sprzedaż poszczególnych składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. W przypadku odpłatnego zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa podatnik osiągnie więc przychód zaliczany do przychodów z działalności gospodarczej.

Czy zorganizowaną część przedsiębiorstwa można przekazać w darowiźnie?

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy. Analizując przytoczony przepis należy zauważyć, że ustawodawca nie wskazał na to, co może być przedmiotem darowizny. Oznacza to, że każda darowizna, bez względu na jej przedmiot, a zatem również zorganizowana część przedsiębiorstwa dokonana na terytorium Polski podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Warto przy tym zaznaczyć, iż zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa pod tytułem darmym na podstawie umowy darowizny wyklucza opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych.